Góra Zelejowa i cmentarz choleryczny

fot. Karol Sierar

Rezerwat „Góra Zelejowa” stanowi rezerwat przyrody o powierzchni blisko 70 ha powstał w 1954 roku na powierzchni 67 ha  ( 372 m n.p.m. ) jest to najwyższy szczyt Pasma Zelejowskiego.  Wzdłuż całego grzbietu wzniesienia ciągnie się grań skalna z wyraźnymi śladami  wietrzenia krasowego. 

 

Ciekawym miejsce wartym zobaczenia jest znajdujący się na terenie rezerwatu na początku szlaku od strony Chęcin pomnik na dawnym cmentarzu cholerycznym.  Zarośnięty obecnie cmentarz założony w czasie epidemii cholery, która nawiedziła Chęciny. Miejsce odnalezione przez świętokrzyskich pasjonatów historii pana Karola Sierara oraz pana Dariusza Kalinę.

 

 Karol Sierar wraz z historykiem i regionalistą Dariuszem Kalina ze Stowarzyszenia Ochrony Dziedzictwa Narodowego w Kielcach, zainteresowali się zapomnianym pomnikiem stojącym na skraju lasu w Zelejowej koło Chęcin. Po odczytaniu napisu, udało im się ustalić, że w miejscu tym pochowani zostali powstańcy listopadowi z roku 1831, więźniowie ciężkiego więzienia chęcińskiego ( mieściło się w klasztorze franciszkanów w Chęcinach) zmarli na epidemię cholery. Tematem zainteresował się Adam Sikorski z TVP Historia, który przybył na miejsce dwukrotnie.
Jak podaje K.Sierar
- Pierwszym razem wraz z Kieleckim Szwadronem Kawalerii im.13 Pułku Ułanów Wileńskich oczyściliśmy cały teren ze śmieci oraz zarośli, przygotowując go pod badanie georadarem. Kolejną wizytę złożył nam Adam Sikorski wraz z Dariuszem Szymanowskim , który użyczył georadaru , Kieleckim Szwadronem Kawalerii oraz Stowarzyszeniem Wizna 1939. Po dokonaniu badania , nasze informacje się potwierdziły , wyznaczyliśmy teren 14x14m , w którym odbywały się pochówki ( w około 6 rzutach nie umierali jednocześnie, a w dłuższym przedziale czasowym). W chwili obecnej trwają prace mające na celu ogrodzenie cmentarza odnowienie pomnika oraz wpisanie miejsca do rejestru konserwatora zabytków. W najbliższym czasie 31.10 i 01.11.2021 przeprowadzimy na terenie Chęcin (kościoły i cmentarz) zbiórkę pieniędzy na ten cel.
 

Na górę Zalejową prowadzą szlaki:

 

- Czerwony szlak prowadzi z chęcińskiego Pl. Żeromskiego (Rynek Dolny) przez Górę Karczówkę (340 m n.p.m.) w Kielcach

do ul. Podklasztornej (Kielce). Trasa wiedzie przez Górę Zelejową (360 m n.p.m.) tuż przy kamieniołomie Szczerba,

gdzie pozyskiwano słynną różankę zelejowską. Po zejściu ze wspomnianej góry udać należy się na północ, północy-wschód, gdzie po drodze mija się Zakład Kamieniarski PRZYWAŁA. Następnie należy przejść przez kładkę nad trasą S7 i zmierzać w kierunku zabudowań domowych przy ul. Sitkówka. Później idąc leśną drogą na zachód przekracza się asfaltową szosę. Następnie trzeba obrać kierunek północny, północny-wschód, gdzie znajduje się  Czerwona Góra (328 m n.p.m.), zwana także Jerzmańcem. Z tego miejsca pozyskano kamień do budowy pierwszej kolumny Zygmunta III Wazy w Warszawie. Po zejściu z Czerwonej Góry dochodzi się do asfaltowej szosy, gdzie trzeba obrać kierunek północny-zachód. W ten sposób dociera się do kolejnego obiektu na szlaku czerwonym, którym jest Jaskinia Raj. Następnie po przekroczeniu strumienia Bobrzyczka kierować należy się na północ w kierunku Pasma Zgórskiego (388 m n.p.m.), aż do Kielc.

 

-Niebieski: Trasa rozpoczyna się na chęcińskim Rynku Dolnym (Pl. Żeromskiego) i wiedzie do Kielc na Górę Telegraf (404 m n.p.m.), a następnie przez Daleszyce aż do Łagowa. Chęciński odcinek zmierza początkowo na północ w kierunku Góry Zelejowej,

gdzie u jej podnóża znajduje się wiata. Z tego miejsca prowadzi on najpierw na południowy-zachód przez zagajnik, a następnie polną drogą na północny zachód. Później trasa prowadzi przez las na północ do Jaskini Piekło oraz do sąsiadującego

z nią Rezerwatu Góra Żakowa (gmina Sitkówka-Nowiny).

 

- Żółty - Początek szlaku znajduje się w Wiernej Rzece przy stacji PKP (gmina Piekoszów). Następnie wiedzie on przez Zajączków

do Rezerwatu Góra Miedzianka (355 m n.p.m.). Z tego miejsca należy się kierować na południe w stronę pasma nazywanego Grząbami Bolmińskimi. Około 2 km na zachód od tego miejsca znajduje się Rezerwat Milechowy. Grząby Bolmińskie należy przejść kierując się na południowy-wschód. W dalszej części przekroczyć trzeba przełom rzeki Hutki, który oddziela Grząby Bolmińskie od Grzyw Korzeckowskich (336 m n.p.m.). Przez pasmo Grzyw prowadzi głównie leśna droga, która zwieńczona jest punktem widokowym ze wschodniej części wsi Korzecko. Stąd malowniczą trasą z widokiem na Rezerwat Góra Rzepka

(358 m n.p.m.) wraz z Europejskim Centrum Edukacji Geologicznej oraz na Górę Zamkową (355 m n.p.m.) zmierzać należy

do Zamku Królewskiego od strony zachodniej. Żółty szlak kończy się na Pl. Żeromskiego (Rynek Dolny) w centrum Chęcin.

 

 Jak znaleźć pozostałości po cmentarzu. Kliknij aby powiększyć.