Czy oscypek to oscypek?

Oscypek od 14 lutego 2008 roku stał się kolejnym po bryndzy podhalańskiej polskim produktem regionalnym chronionym przez prawo unijne.

 

Oscypek to typowy produkt regionalny, charakterystyczny dla terenu woj. małopolskiego i śląskiego, który został wpisany na unijną listę produktów chronionych.

 

Prawdziwy oscypek musi mieć określone parametry (m.in. maksymalna zawartość domieszki mleka krów rasy czerwonej – maksymalnie 40%, zawartość domieszki mleka owczego musi mieć co najmniej 60%), może być produkowany tylko w województwach śląskim i małopolskim, może być wyrabiany wyłącznie w okresie od maja do września w czasie wypasu owiec,

zaś sprzedawany do końca października. Powinien ważyć od 60 do 80 dkg i mierzyć od 17 do 23 cm. Średnica powinna wynosić w najgrubszym miejscu 6-10 cm. Kształt wrzeciona,  jak również na górnym zdjęciu przedstawia baca, z charakterystycznymi dołeczkami na końcach. Barwa skórki oscypka musi być słomkowo-lśniąca lub jasnobrązowa z delikatnym połyskiem. Każdy baca produkujący oryginalne oscypki ma charakterystyczną dla siebie matrycę, której odcisk widoczny jest na oscypku.

Inne produkty to serki, sery. najczęściej z krowiego mleka, ewentualnie z niewielką domieszką owczego lub koziego.

 

Z rozmów z bacami produkującymi prawdziwe oscypki wynika, że turysta przybywający w góry nie jest w stanie go nabyć na przydrożnym straganie, bazarze, czy nawet na Krupówkach z uwagi na to, że brak jest wystarczającej liczby owiec w woj. małopolskim i śląskim aby wyprodukować taką ilość prawdziwych oscypków. Jedna owca jest w stanie dać około 250 ml mleka dziennie, do produkcji jednego prawdziwego oscypka potrzebne jest około 7 l mleka owczego. 

Na stoiskach możemy spotkać się z odbiegającymi od oryginalnej, nazwami  np: "Łoscypek", O'scypki" itp.... wykonanymi również w kształcie wrzeciona za kwotę około 40-50 zł.

Prawdziwy oscypek z zawartością wymaganej domieszki mleka owczego musiałby przekraczać kwotę 100 zł aby jego produkcja była dla bacy opłacalna. Wynika to z tego, że osoby oferujące sery nie posiadają wymaganych prawem unijnego świadectwa jakości uprawniającego do wyrobu oscypków,  a co za tym idzie nie produkują i nie sprzedają prawdziwych oscypków.

Gdzie warto udać się po prawdziwego oscypka? Właśnie! 

Sami Państwo sobie odpowiedzą. Jest oczywiście możliwe zbadanie oscypka czy zawiera w sobie domieszkę mleka owczego, jednak już badanie procentowej zawartości jest bardzo drogie.

Na pytanie o możliwość zakupu prawdziwego oscypka i miejsce gdzie go szukać muszą sobie Państwo niestety sami odpowiedzieć.

Ostatni nasz zakup na jednym z przydrożnych stoisk między Zakopanem a Białym Dunajcem skutkował biegunką i niestety wyrzuceniem serów do kosza.

 

Ze zwykłych serów wędzonych polecamy tzw. "gołkę" z charakterystycznym kształtem walca o długości około 10 cm i średnicy około 5 cm.

Gołka jest to tradycyjna nazwa wędzonego sera krowiego, produkuje się ją w sposób zbliżony do oscypka.

Gołkę turyści często mylą z oscypkiem ze względu na podobny kształt,  oba te sery wyraźnie jednak są różne w smaku.


Wiesław Stępień

kontakt@cudzechwalicie.com