Zwierzyniec powstał w 1593, cztery lata po założeniu Ordynacji. Prawdopodobnie już na początku XVII wieku, funkcjonował jako letnia rezydencja rodziny Zamoyskich. Zalążkiem osady był dwór myśliwski zbudowany nad stawem. Niedaleko dworu funkcjonował tu wielki zwierzyniec otoczony wysokim płotem, w którym trzymano m.in. jelenie, sarny, łosie i dziki. W ogrodzie, na wodzie stał pałacyk letni (Lusthaus) należący do Gryzeldy z Zamoyskich Wiśniowieckiej, matki króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego..

W 1773 w Zwierzyńcu IX ordynat, Jan Jakub Zamoyski, utworzył fabrykę porcelany i mydła. W 1812 do Zwierzyńca została z Zamościa przeniesiona siedziba Ordynacji Zamojskiej. W XIX wieku działał tu tartak, browar, fabryka posadzek, fabryka bryczek, fabryka maszyn rolniczych, hotel z restauracją, a nawet sąd gminny okręgowy.

Mieszkańcy Zwierzyńca aktywnie wspomagali bojowników o wolność Polski, zwłaszcza powstańców w okresie powstania styczniowego, a potem żołnierzy Armii Krajowej w czasie II wojny światowej.

W latach 1940-1944 hitlerowcy utworzyli tu obóz dla ludności cywilnej oraz obóz przejściowy, a od grudnia 1942 dla ludności wysiedlanej z Zamojszczyzny. Na tym terenie znajduje się obecnie rzymskokatolicki kościół parafialny pw. Matki Bożej Królowej Polski z II połowy XX wieku.

W 1990 Zwierzyniec uzyskał prawa miejskie.

 

W mieście znajdują się następujące zabytki:

 

zespół kościoła św. Jana Nepomucena „Na Wyspie”,kościół, drewniana dzwonnica, cmentarz; posiada barokową fasadę z połowy XVIII wieku (1741-1747), ufundowany został przez ówczesnego ordynata Tomasza Antoniego Zamoyskiego; w skromnym wnętrzu znajdują się polichromie Łukasza Smuglewicza,

 

cmentarz rzymsko-katolicki (najstarsza część) z 1907

 

cmentarz żydowski z połowy XIX wieku

 

miejsce straceń (plac) z 1944 przy ul. 2 Lutego 4,

 

zespół zarządu Ordynacji Zamojskiej przy ul. Browarnej 1 z I połowy XIX wieku

gmach główny z lat 1792-99 i II połowy XIX wieku, 4 oficyny, park,

 

zespół pałacu Plenipotenta przy ul. Plażowej 1, z końca XIX wieku: dom mieszkalny z lat 1880-1891, stajnia z 1885, studnia drewniana z 1885, ogród,

 

browar (budynek główny) ul. Browarna 7 z lat 1805-1806  wraz z portiernią z 1836, łuszczarnią nasion przy ul. Parkowej z 1896 i drewnianym magazynem; na dziedzińcu zakładu od sierpnia 2000 rokrocznie odbywa się Letnia Akademia Filmowa.


Stawy Echo w Zwierzyńcu

fot. Renata Adaszek

Polecane noclegi